Boleń – Aspius aspius – Asp
Boleń: Europejska Ryba Karpiowata
Boleń, naukowo Rapa, to ryba słodkowodna z rodziny karpiowatych. Jej długie, wyciągnięte ciało jest nieco spłaszczone bocznie, z charakterystyczną spiczastą głową i małymi oczami. Otwór gębowy znajduje się szeroko i końcowo, a szczęka dolna ma zgrubienie na końcu, które chowa się we wgłębieniu szczęki górnej.
Charakterystyka Morfologiczna
Boleń posiada małe łuski, zazwyczaj 64-76 wzdłuż linii bocznej. Płetwa grzbietowa składa się z 10-11 promieni, a odbytowa z 15-18. Krawędź płetwy odbytowej jest sierpowato wcięta. Ubarwienie grzbietu jest oliwkowozielone z niebieskawym połyskiem, boki jaśniejsze, żółto lśniące, a strona brzuszna srebrzyście biała. Płetwy piersiowe, brzuszne oraz odbytowa są czerwonawe. Dorosłe osobniki mogą osiągać długość od 50 do 75 cm, a maksymalnie nawet 120 cm, przy wadze do 12 kg.
Zachowanie i Dieta
Młode boleń żyją w małych stadkach w pobliżu brzegów, natomiast rosnąc stają się bardziej samotnikami, trzymającymi się nurtu rzeki. Ich dieta w młodym wieku obejmuje wrotki, skorupiaki i larwy owadów, a po osiągnięciu około 9 cm długości zaczynają polować na inne ryby, takie jak ukleje, płocie, okonie, karasie i cierniki.
Występowanie i Ochrona
Boleń występuje w większych i średnich rzekach nizinnych oraz w zbiornikach zaporowych w Europie Środkowej, od Renu po Ural i Morze Kaspijskie. Jest rybą wędrowną, a tarło odbywa się od marca do maja w temperaturze od 5 do 14 °C. W wieku około 4 lat dochodzi do dojrzałości płciowej. Samce w tym okresie wykazują wysypkę tarłową na wieczkach skrzelowych i płetwach piersiowych. Ikra składana jest zazwyczaj na kamieniach lub roślinach wodnych, a po około 14 dniach następuje wyklucie.
Ochrona i Stan Zagrożenia
Boleń podlega ochronie w wielu krajach. Bolenie są klasyfikowane jako gatunek zagrożony i objęte ochroną, ze względu na utratę siedlisk oraz nadmierny połów.
Boleń, pomimo swojej nazwy niezbyt imponującej, odgrywa istotną rolę w ekosystemie wodnym i jest ważnym elementem dla zachowania różnorodności biologicznej rzek i jezior Europy. Jednakże, ze względu na nadmierne połowy i degradację środowiska naturalnego, konieczne są działania mające na celu ochronę i zachowanie tego cennego gatunku ryby.
